Sadowa kontrola decyzji Trybunaly Imigracyjnego - sprawa statusu osiedlonego, opoznienie i deportacja.
Wnioskodawca, obywatel Polski, wnosi o kontrolę sądową decyzji Trybunału Pierwszej Instancji (FtT), który odmówił przedłużenia terminu na złożenie odwołania od decyzji Sekretarza Stanu o odmowie jego wniosku o prawo do pozostania na podstawie Załącznika EU do Przepisów Imigracyjnych. Wnioskodawca przybył do Wielkiej Brytanii w 2019 roku i pracował w branży budowlanej, korzystając z prawa do swobodnego przemieszczania się w UE. Po Brexicie musiał ubiegać się o dokument pobytowy, aby móc nadal mieszkać w Wielkiej Brytanii. Złożył wniosek w ramach Programu Osiedleńczego UE (EU Settlement Scheme, EUSS) przed upływem terminu 30 czerwca 2021 r., ale jego wniosek został odrzucony 10 stycznia 2022 r. z powodu niewystarczających dowodów zamieszkania w Wielkiej Brytanii.
Wnioskodawca nie odwołał się od decyzji w wymaganym 14-dniowym terminie, ani nie złożył wniosku o przegląd administracyjny. W 2023 roku stracił pracę, został skazany za kradzież i odbył jednomiesięczną karę więzienia. Po jej zakończeniu został zatrzymany na podstawie przepisów imigracyjnych, a następnie wszczęto wobec niego postępowanie deportacyjne. W lutym 2024 r. wnioskodawca skontaktował się z prawnikami, którzy argumentowali, że nie odwołał się wcześniej z powodu problemów ze zdrowiem psychicznym oraz braku wiedzy na temat dostępnych opcji. Twierdzili również, że decyzja o odmowie pozostania nie została uwzględniona w streszczeniu faktów imigracyjnych (Immigration Factual Summary, IFS) przekazanym wnioskodawcy w trakcie detencji.
FtT odmówił przedłużenia terminu na wniesienie odwołania, zwracając uwagę na dwuroczne opóźnienie oraz fakt, że wnioskodawca nie przeczytał listu odmownego ani nie skorzystał z porady prawnej. Sędzia uznał, że opóźnienie było znaczne i nie istniał żaden uzasadniony powód, który usprawiedliwiałby tak długi brak reakcji. W konsekwencji wnioskodawca wniósł o kontrolę sądową, argumentując, że sędzia FtT nie uwzględnił należycie powodów jego opóźnienia oraz że decyzja Sekretarza Stanu nie była zgodna z obowiązkiem informacyjnym wynikającym z Artykułu 30(1) Dyrektywy 2004/38/WE. Przepis ten wymaga, aby decyzje były komunikowane w sposób umożliwiający odbiorcy zrozumienie ich treści oraz konsekwencji.
Trybunał Wyższego Stopnia rozpatrywał dwa główne zarzuty wniosku o kontrolę sądową:
1.Czy sędzia FtT dostatecznie uzasadnił odmowę przedłużenia terminu?
2.Czy sędzia nie uwzględnił naruszenia przez Sekretarza Stanu obowiązku informacyjnego wynikającego z Artykułu 30(1)?
Trybunał stwierdził, że sędzia FtT prawidłowo zastosował trzyetapowy test dotyczący przedłużania terminów i rozważył powody opóźnienia wniosku. Decyzja była jasna i wystarczająca, a fakt, że wnioskodawca nie przeczytał listu odmownego ani nie skorzystał z pomocy prawnej, nie stanowił wystarczającego powodu do opóźnienia.
W odniesieniu do drugiego zarzutu Trybunał uznał, że obowiązek informacyjny wynikający z Artykułu 30(1) nie wymagał od Sekretarza Stanu szczegółowego wyjaśnienia skutków odmowy. List odmowny jasno informował o odrzuceniu wniosku i zawierał opis prawa do odwołania się. Trybunał zauważył również, że wnioskodawca nie przeczytał listu poza pierwszymi liniami, co oznaczało, że nawet bardziej szczegółowe wyjaśnienia nie miałyby na niego wpływu. W konsekwencji uznano, że decyzja Sekretarza Stanu była zgodna z Artykułem 30(1), a sędzia FtT nie miał obowiązku analizować tej kwestii, ponieważ nie została podniesiona przez wnioskodawcę w odwołaniu.
Ostatecznie Trybunał oddalił wniosek o kontrolę sądową, uznając, że żaden z zarzutów nie został wystarczająco udowodniony. Opóźnienie w odwołaniu było znaczące, brakowało uzasadnionych powodów, a decyzja Sekretarza Stanu była zgodna z obowiązującymi przepisami. Sędzia FtT odpowiednio rozważył wszystkie aspekty sprawy, a wnioskodawca nie wykazał podstaw do przywrócenia terminu.