Zmiany w brytyjskim prawie imigracyjnym

Ostatnie zmiany w brytyjskim prawie imigracyjnym wprowadzają istotne wyzwania zarówno dla osób planujących przyjazd do Wielkiej Brytanii, jak i dla pracodawców zatrudniających pracowników zagranicznych. Nowe przepisy, wdrażane stopniowo w latach 2024–2025, zmieniają zasady dotyczące wynagrodzeń, wiz pracowniczych i rodzinnych, a także procedur administracyjnych. Wszystko to ma na celu ograniczenie liczby imigrantów i zwiększenie kontroli nad systemem imigracyjnym. Przyjrzyjmy się szczegółowo, co te zmiany oznaczają dla różnych grup społecznych i zawodowych.

1. Wyższe progi wynagrodzeń dla wykwalifikowanych pracowników

Jedną z najbardziej dyskutowanych zmian jest podniesienie minimalnego wymaganego wynagrodzenia dla osób ubiegających się o wizę pracowniczą w ramach systemu punktowego. Od 11 kwietnia 2024 roku próg wzrasta z £26 200 do £38 700 rocznie. Decyzja ta wpłynie szczególnie na sektor usług oraz profesje wymagające średnich kwalifikacji, gdzie płace często są niższe niż nowo określone minimum.

Podwyższenie tego progu ma na celu zmniejszenie liczby imigrantów przyjeżdżających do pracy w Wielkiej Brytanii oraz zwiększenie zatrudnienia lokalnych pracowników. W zawodach deficytowych, takich jak opieka zdrowotna czy społeczna, wciąż obowiązują bardziej elastyczne zasady. Dla tych zawodów próg minimalny pozostaje niższy, co pozwala na łatwiejsze uzyskanie pozwolenia na pracę. Jednak nawet w tych przypadkach ograniczono możliwość sprowadzania członków rodzin.

Nowe przepisy mogą zmusić pracodawców do podniesienia wynagrodzeń dla pracowników spoza Wielkiej Brytanii, co może wpłynąć na koszty prowadzenia działalności gospodarczej w sektorach intensywnie korzystających z pracy imigrantów.

2. Ograniczenia wiz studenckich i zakaz sprowadzania rodzin

Studenci zagraniczni od lat stanowili znaczną część osób przyjeżdżających do Wielkiej Brytanii. Nowe przepisy wprowadzają jednak znaczne ograniczenia. Od 1 stycznia 2024 roku większość posiadaczy wiz studenckich nie może sprowadzać członków rodzin. Wyjątek stanowią tylko studenci doktoranccy oraz osoby uczestniczące w programach badawczych.

Celem tej zmiany jest zmniejszenie liczby osób, które wykorzystują wizę studencką jako sposób na osiedlenie się w Wielkiej Brytanii. Władze argumentują, że część studentów przyciągała nie tyle jakość edukacji, ile możliwość uzyskania statusu rezydenta. W odpowiedzi na te obostrzenia uczelnie brytyjskie już zgłaszają obawy, że spadek liczby studentów z zagranicy może negatywnie wpłynąć na ich finanse.

3. Automatyczne przedłużanie licencji sponsorów

Jedną z bardziej pozytywnych zmian dla pracodawców jest decyzja o automatycznym przedłużaniu licencji sponsorów, która zacznie obowiązywać od 6 kwietnia 2024 roku. Obecnie firmy muszą co cztery lata odnawiać swoje licencje, co wiąże się z kosztami oraz czasochłonnymi procedurami administracyjnymi. Wprowadzenie automatycznego przedłużenia na okres 10 lat znacząco zmniejszy obciążenia biurokratyczne dla firm zatrudniających zagranicznych pracowników.

Automatyzacja procesu ma na celu uproszczenie procedur oraz zwiększenie efektywności systemu imigracyjnego. To rozwiązanie korzystnie wpłynie szczególnie na duże organizacje regularnie zatrudniające pracowników spoza Wielkiej Brytanii.

4. Wyższe opłaty zdrowotne i surowsze kary dla pracodawców

Wzrost opłaty zdrowotnej (Immigration Health Surcharge) od 6 lutego 2024 roku to kolejny cios finansowy dla imigrantów. Kwota ta wzrosła z £624 do £1 035 rocznie za każdego członka rodziny. Opłata ta jest wymagana od wszystkich aplikujących o wizę i pokrywa koszty korzystania z publicznej służby zdrowia w Wielkiej Brytanii.

Równocześnie wzrosły kary dla pracodawców zatrudniających osoby bez odpowiednich uprawnień. Od 13 lutego 2024 roku maksymalne grzywny wynoszą £45 000 za pierwsze wykroczenie i £60 000 za każde kolejne. Te surowe środki mają na celu zniechęcenie pracodawców do zatrudniania nielegalnych imigrantów.

5. Nowe zasady w sektorze opieki zdrowotnej i społecznej

Sektor opieki zdrowotnej, który w ostatnich latach znacznie polegał na pracownikach zagranicznych, również odczuje zmiany w prawie. Od marca 2024 roku tylko organizacje regulowane przez Care Quality Commission mogą sponsorować wizy dla pracowników w tej branży. Dodatkowo osoby zatrudnione w sektorze opieki nie mogą sprowadzać do Wielkiej Brytanii członków rodzin.

Te zmiany mają na celu lepszą kontrolę jakości usług opiekuńczych i ograniczenie liczby imigrantów przybywających do Wielkiej Brytanii w celach zawodowych. Pomimo tych ograniczeń sektor opieki pozostaje jednym z nielicznych, gdzie zapotrzebowanie na pracowników spoza kraju pozostaje wysokie.

6. Stopniowy wzrost minimalnego dochodu dla wiz rodzinnych

Minimalny dochód wymagany do uzyskania wizy rodzinnej wzrasta w etapach. Już w 2024 roku wynosi on £29 000, by później osiągnąć £34 500, a na początku 2025 roku wzrosnąć do £38 700. Oznacza to, że osoby chcące sprowadzić swoje rodziny muszą wykazać się znacznie wyższymi zarobkami.

To posunięcie wywołało liczne kontrowersje, ponieważ znacząco ogranicza możliwość łączenia rodzin przez osoby o niskich dochodach, które mimo legalnego zatrudnienia nie spełniają tych wymagań.

7. Cyfryzacja systemu imigracyjnego

Rząd brytyjski stawia na pełną cyfryzację systemu imigracyjnego. Do końca 2024 roku wszystkie procesy administracyjne mają być w pełni zdigitalizowane. Od 2025 roku posiadacze wiz będą mogli potwierdzać swój status wyłącznie w formie cyfrowej.

To innowacyjne rozwiązanie ma usprawnić cały system oraz zwiększyć jego bezpieczeństwo. Jednak cyfryzacja niesie ze sobą również ryzyko wykluczenia cyfrowego, szczególnie dla osób mniej biegłych w korzystaniu z technologii.

8. Zmiany dla osób ze statusem tymczasowym Pre-Settled Status

Brytyjskie władze wprowadziły automatyczne przedłużanie statusu tymczasowego (pre-settled status) o dwa lata dla osób, których status wygasa. Ponadto w 2024 roku Home Office zamierza automatycznie zmieniać status na settled dla osób spełniających odpowiednie kryteria. Oznacza to uproszczenie procesu i eliminację potrzeby składania osobnych wniosków.

Podsumowanie

Brytyjskie prawo imigracyjne staje się coraz bardziej restrykcyjne, co odczują zarówno imigranci, jak i pracodawcy. Z jednej strony zmiany te mają na celu kontrolę liczby osób przyjeżdżających do Wielkiej Brytanii, z drugiej – zapewnienie lepszego dostosowania systemu do potrzeb lokalnego rynku pracy.

Dla osób planujących migrację do Wielkiej Brytanii kluczowe staje się wcześniejsze przygotowanie i znajomość nowych wymogów. Pracodawcy muszą dostosować swoje procedury, aby uniknąć potencjalnych kar oraz zapewnić zgodność z nowymi przepisami.

Te zmiany wskazują na dążenie Wielkiej Brytanii do stworzenia bardziej rygorystycznego systemu imigracyjnego, który priorytetowo traktuje zatrudnienie lokalnych pracowników i ogranicza liczbę nowych przyjezdnych. Jednak pytanie, czy te rozwiązania przyniosą oczekiwane korzyści gospodarcze, pozostaje otwarte.